تغذیه و رژیم غذایی کودکان کم وزن و کم اشتها (1)

داشتن کمبود وزن به معنی لاغر بودن و یا بلند و باریک بودن نیست. برخی از کودکان به طور طبیعی لاغر هستند و آن را با یک رژیم غذایی متعادل و فعالیت فیزیکی حفظ کرده اند. این کودکان، طبیعی و سالم هستند. برخی از کودکان به طور طبیعی کوچک هستند که با داشتن کمبود وزن فرق دارد. با این حال، کمبود وزن واقعی ممکن است نشانه ای مربوط به رژیم غذایی کودکان، مشکلات سلامتی و یا عاطفی باشد. در ادامه این مقاله نکاتی در غالب مشاوره تغذیه و رژیم غذایی برای کودکان کم وزن و کم اشتها ارائه خواهیم داد.

نقش رژیم غذایی کودکان بر تحریک اشتهای آنها

اغلب پزشکان و پزشک متخصص اطفال تنها در صورتی نگران رژیم غذایی کودکان و اشتهای کودک شما هستند که رشد نکنند و یا افزایش وزن نداشته باشند. اگر اینطور نباشد، اغلب اولین گام، تغذیه درمانی و گام بعدی، تجویز داروهای تحریک اشتها می باشد. یکی از داروهای تحریک اشتها که متداول تر است، داروی پریاکتین است. در حالی که من تنها با گروه محدودی از کودکانی که از داروی  محرک اشتهای پریاکتین یا یک داروی محرک دیگر استفاده می کردند، کار کرده ام، می توانم بگویم که شاهد نتایج پایداری نبودم. این دارو به  برخی کودکان، کمی کمک کرد، اما من خانواده ‌های زیادی را دیده‌ام که می‌کوشند با عوارض جانبی آن کنار بیایند.

رژیم غذایی کودکان و کمبود وزن

نوع رشد، می تواند شاخص خوبی برای بررسی وضعیت رژیم غذایی کودکان باشد. رشد کودک توسط یک متخصص بهداشت و درمان مورد ارزیابی قرار می گیرد که آیا کودک از الگوی رشد خود پیروی می کند یا خیر. رشد کودک را می توان با نگاه کردن به وزن کودک و در نظر گرفتن سن و قد او  و مقایسه آنها با مراجع بین المللی،کنترل کرد. این کار را می توان با ترسیم وزن و قد کودک در نمودار وزن و قد مخصوص پسران و دختران و بسته به جنسیت کودک، انجام داد. پزشكان وزن و قد كودك شما را اندازه گیری می کنند تا مشخص كنند که آیا وزن كودك شما در محدوده سالمی قرار دارد یا خیر. پزشک همچنین سن و الگوی رشد کودک را  برای تعیین اینکه آیا کودک شما دارای اضافه وزن است یا خیر، مورد ارزیابی قرار می دهد. تشخیص کمبود وزن در کودکان دشوار است زیرا کودکان به طور غیرقابل پیش بینی، دارای جهش رشدی هستند.

چندین دلیل برای کمبود وزن وجود دارد. از قبیل:

• مصرف نکردن غذای کافی در مقایسه با میزان مصرف روزانه.
• وجود یک بیماری اساسی مانند عفونت کرم
• داشتن استرس
• انجام ورزش های وسواس گونه
• عدم علاقه به خوردن غذا که می تواند نشانه ای از اضطراب باشد
• آلرژی غذایی که باعث بروز ناراحتی بعد از خوردن غذا می شود
• مصرف مقادیر زیادی کافئین
• ترس از داشتن اضافه وزن بیش از حد یا حتی اختلال در خوردن غذا
• جهش رشد ناگهانی

دلایل کمبود وزن

مشابه با عوامل خطر چاقی، هیچ دلیلی برای کمبود وزن نیز وجود ندارد. مصرف بسیار کم کالری، انجام ورزش های سنگین یا داشتن ژن های لاغری و یا استعداد ژنتیکی برای سرعت متابولیک بالاتر می توانند دلایل کمبود وزن باشند. گاهی اوقات نیز کمبود وزن به دلیل بروز عوارض جانبی دارو، استرس عاطفی قابل توجه، افسردگی، اختلال در خوردن، پرکاری تیروئید، دیابت، سرطان یا سایر نگرانی های جدی پزشکی اتفاق می افتد. مراجعه به پزشک برای پی بردن به ریشه علت کمبود وزن، بسیار مهم است، به خصوص اگر تجربه داشتن تغییر چشمگیر و یا سریعی در وزن خود داشته باشید. والدین نوزادان و کودکان خردسال، باید در هر بار چک آپ کودک توسط پزشک، کپی منحنی رشد کودک را از پزشک بخواهند تا از الگوی رشد منحصر به فرد کودک خود آگاهی داشته باشند. بالا و پائین شدن تغییرات چشمگیر در منحنی رشد، همان چیزی است که شما به دنبال آن هستید و منحنی رشد می تواند اطلاعات بهتری نسبت به بررسی ساده قد و وزن کودکان را ارائه دهد. با یک پزشک متخصص تغذیه اطفال و یا با پزشک خانوادگی خود در ارتباط باشید تا رژیم غذایی کودکان و مقادیر توصیه شده مصرف شیر و آبمیوه متناسب با سن کودک خود را بررسی کنید زیرا مصرف بیش از اندازه می تواند اشتهای کودک را به خوردن غذاهای جامد کم کند و منجر به مشکلات رشدی شود.

چه کاری برای کمک به کودک کم وزن خود می توانم انجام دهم؟

اگر پزشک شما رژیم غذایی کودکان با افزایش وزن را برای کودک توصیه می کند، هدف اصلی رسیدن به موارد زیر است. برای اینکه کودک شما کالری بیشتری مصرف کند، با مراجعه به هر گروه غذایی از دستورالعمل های رژیم مالزی، برای داشتن وعده های غذایی و تنقلاتی با کالری بالا، برنامه ریزی کنید. مهم است که کودک شما به مقدار کافی پروتئین، کربوهیدرات ها و چربی ها را مصرف کند تا انرژی لازم برای انجام فعالیت، رشد و نمو را داشته باشد. کودک باید به منظور افزایش وزن، فعالیت فیزیکی خود را به عنوان بخشی از یک برنامه روزمره و عادی، ادامه دهد. اگر کودک به طور فعالانه ای بازی می کند، باید حداقل 15 دقیقه قبل از زمان خوردن غذا، استراحت کند. از دادن غذاهایی به کودک که قند زیادی دارند مانند آب نبات، نوشابه یا غذاهایی با چربی بالا در رستوران های فست فود خودداری کنید. قبل از صرف وعده های غذایی، خوردن میان وعده ها را محدود کنید، زیرا می تواند اشتها را از بین ببرد. از مصرف کافئین خودداری کنید و مصرف نوشیدنی های سالمی مانند شیر را افزایش دهید. غذاهای خود را متناسب با غذاهایی که کودک شما از خوردن آنها لذت می برد، تنظیم کرده و بخورید.

کودک من باید چه غذایی بخورد؟

از آنجایی که کودک غذای کمتری مصرف می کند، والدین یا مراقبت کنندگان از کودک، باید یک رژیم غذایی کودکان با غذاهای پر کالری را برای کودک تهیه کنند. هنگام آماده کردن رژیم غذایی کودکان وغذاها، از چربی های سالم، مانند روغن گیاهی به جای کره و مارگارین استفاده کنید.

نمونه هایی از رژیم غذایی کودکان با غذاهای پر کالری

• برنج یا فرنی با اضافه کردن  مرغ، گوشت، روغن و یا کره
• نان با اضافه کردن کره، کره بادام زمینی و یا پنیر
• کلوچه با اضافه کردن کره، کره بادام زمینی و یا پنیر
• شیر با اضافه کردن پودر شکلات و یا بستنی
• تخم مرغ با اضافه کردن شیر، روغن، کره و یا پنیر
• سیب زمینی پوره شده یا پخته با اضافه کردن شیر، روغن و یا کره

کودک من چقدر باید غذا بخورد؟

کودک خود را به خوردن غذا و میان وعده های مکرر تشویق کنید. رژیم غذایی کودکان و خوردن شش وعده غذایی کوچک ممکن است از خوردن سه وعده غذایی بزرگتر، آسان تر باشد. کودک باید بتواند بدون هیچ گونه احساس ناراحتی، به اندازه کافی غذا بخورد. به کودک خود برای غذا خوردن، فشار نیاورید. خوردن وعده های غذایی و میان وعده های زیادی را در طول روز به کودک خود پیشنهاد دهید. زمانی که کودک شما به مدرسه می رود، میان وعده هایی مانند کلوچه، میوه های خشک مانند کشمش، هویج و آجیل را به او بدهید. در ابتدا ممکن است کودک به رژیم غذایی کودکان و خوردن زیاد مواد غذایی عادت نداشته باشد. برای هرگونه تغییرات مثبت، پشتیبانی مثبتی را ارائه دهید. این حقیقت را درک کنید که تغییرات یک شبه رخ نمی دهند. صبور باشید.

ادامه دارد …

منبع:دکتر سلام